
CRM nima?
CRM korxonalarga mijozlar ehtijojlari va afzalliklarini yaxshiroq tushunish va kuzatishga yordam
beradi, bu esa mijozlar tajribasini yaxshilashga va qoniqish darajasini oshirishga xizmat qiladi.
CRM strategiyasi nima?
CRM strategiyasi kompaniya CRM tizimi orqali mijozlar bilan kompaniya o’rtasidagi munosabatlarni
boshqarishda qo’llaniladi. Muxtasar qilib aytadigan bo’lsak, mavjud mijozlar bilan mustahkam
aloqalarni o’rnatish va bo’lajak mijozlar orasida ko’proq mijozlarni yaratish rejasi. Samarali CRM
strategiyalari savdo-sotiq, marketing va mjiozlarga xizmat ko’rsatuvchi tashkilotlarga mijozlarning
xatti-harakatlari, ehtiyojlari va afzalliklari to’g’risidagi ma’lumotlarga asoslangan tushunchalardan
foydalangan holda mijozlar bilan o’zaro aloqalarni normallashtirishga xizmat qiladi. CRM
strategiyalari kompaniyaning mjozlar bilan munosabatlari uchun qo’ygan umumiy maqsadlariga
asoslangan holda tuzib chiqiladi. Misol tariqasida mijozlar bilan o’zaro savdo-sotiq aloqalarida xizmat sifatini yaxshilash yoki sotuv jarayonlarini soddalashtirish deb aytishimiz mumkin. Tashkilot yoki
koroxnalar o’z strategiyasida bir nechta strategiyalarni qo’llashi mumkin.
Quyida keltirilgan 13 ta CRM strategiyasi mijozlar qoniqishini oshirish, savdo va daromadni
ko’paytirish, shuningdek, biznes jarayonlarini soddalashtirishga yordam beradi. Ushbu strategiyalar
mijozlar ehtiyojlarini aniqlash, shaxsiylashtirilgan aloqalar, jarayonlarni avtomatlashtirish va mijozlar
ma’lumotlarini tahlil qilish kabi ko’plab elementlarni o’z ichiga oladi. Biznesingiz uchun eng mos CRM
strategiyalarini tanlash va ularni qo’llash CRM tizimini to’g’ri sozlashda muhim qadamdir.
CRM uchun maqsadlarni belgilash
Har qanday CRM strategiyasining birinchi qadami biznesning hozirgi holati va yaxshilanishga muhtoj
sohalarini aniqlash orqali maqsadlarni belgilashdir. CRM maqsadlari SMART (Specific, Measurable,
Achievable, Relevant, Time-bound) tamoyiliga asoslangan bo’lishi kerak. Masalan:
• Keyingi chorakda savdoni 10% ga oshirish.
• Mijozlarni saqlash darajasini yiliga 5% ga oshirish.
• Mijozlar qoniqish ballarini 12% ga ko’tarish.
Bu maqsadlar CRM tizimi orqali qo’llab-quvvatlanishi kerak. Masalan, savdoni oshirish maqsadi
mijozlar ma’lumotlarini yaxshiroq tushunish orqali yanada maqsadli savdo yondashuvlarini amalga
oshirish bilan bog’liq bo’lishi mumkin.
Biznes auditing o’tkazish
Biznes auditining maqsadi hozirgi jarayonlardagi kamchiliklarni aniqlash va CRM tizimini joriy
etishdan oldin ularni bartaraf etishdir. Audit savdo, marketing, mijozlarga xizmat ko’rsatish va
ma’lumotlar boshqaruvi kabi sohalarni qamrab olishi kerak. Bu jarayon biznes samaradorligini
oshirishga yordam beradi.
Mijozlar maqsadlarini tushunish
Mijozlar safarini tushunish orqali siz mijozlarning xarid jarayonida qanday fikrlashini, his qilishini va
harakatlarini tahlil qilishingiz mumkin. Bu sizga mijozlar ehtiyojlarini aniqlash va ularga mos yechimlar
taklif qilish imkoniyatini beradi. Mijozlarni segmentlarga ajratish (masalan, demografik xususiyatlar
yoki xatti-harakatlar asosida) shaxsiylashtirilgan marketing strategiyalarini ishlab chiqishga yordam
beradi.
Savdo jarayonini tuzish
Savdo jarayonini aniq belgilash CRM tizimini muvaffaqiyatli joriy etish uchun muhimdir. CRM tizimi
savdo jarayonini avtomatlashtirib, savdo xodimlariga mijozlar haqida to’liq ma’lumot beradi. Bu esa
savdo samaradorligini oshirishga yordam beradi.
Bozorni o’rganish
Raqobatchilarni o’rganish orqali siz o’z biznesingizning kuchli va zaif tomonlarini aniqlashingiz
mumkin. Bu ma’lumotlar CRM strategiyasini yanada samarali qilishga yordam beradi. Masalan, raqobatchilarning mijozlarga xizmat ko’rsatish uslublarini o’rganib, o’z xizmatlaringizni yaxshilashingiz
mumkin.
Ma’lumotlardan foydalanib samaradorlikni oshirish
CRM tizimi orqali to’plangan ma’lumotlar marketing, savdo va mijozlarga xizmat ko’rsatish bo’yicha
qarorlar qabul qilishda yordam beradi. Asosiy ko’rsatkichlar (KPI) ni belgilab, ularni muntazam
ravishda kuzatish biznes maqsadlariga erishishda muhim rol o’ynaydi.
Ma’lumotlarni tozalash va dublikatlarni olib tashlash
CRM tizimidagi ma’lumotlarni tozalab turish marketing xabarlarining to’g’ri odamlarga yetib borishini
ta’minlaydi. Bu mijozlar qoniqishini oshirishga yordam beradi.
Avtomatlashtirish va Sun’iy Intellektdan foydalanish
Avtomatlashtirish va AI CRM jarayonlarini soddalashtirib, xodimlarning vaqtini tejashga yordam
beradi. Masalan, AI mijozlarning xatti-harakatlarini tahlil qilib, shaxsiylashtirilgan tavsiyalar berishi
mumkin.
Shaxsiylashtirilgan tajriba yaratish
Mijozlarga ularning ehtiyojlariga moslashtirilgan kontent taklif qilish ularning sizga bo’lgan ishonchini
oshiradi. Bu esa savdolarni ko’paytirishga yordam beradi.
CRM ma’lumotlari bilan marketingni yaxshilash
CRM ma’lumotlari marketing kompaniyalarining samaradorligini tahlil qilish va ularni yanada
maqsadli qilish imkoniyatini beradi. Masalan, mijozlarning oldingi xaridlari asosida shaxsiylashtirilgan
takliflar tayyorlash mumkin.
Tasdiqlangan integratsiyalardan foydalanish
CRM tizimini boshqa dasturlar bilan integratsiya qilish orqali uning imkoniyatlarini kengaytirishingiz
mumkin. Biroq, faqat CRM tizimi tomonidan tasdiqlangan integratsiyalardan foydalanish ma’lumotlar
xavfsizligini ta’minlaydi.
CRMni yagona ma’lumot manbai qilish
CRM tizimini kompaniyaning barcha bo’limlari uchun yagona ma’lumot manbai qilish xodimlar
o’rtasida samarali hamkorlikni ta’minlaydi. Bu mijozlarga yanada shaxsiylashtirilgan xizmat ko’rsatish
imkoniyatini beradi.
Natijalarni kuzatib borish
CRM strategiyalarining samaradorligini muntazam ravishda kuzatish va tahlil qilish biznesning
doimiy ravishda yaxshilanishiga yordam beradi. Masalan, mijozlarni saqlash darajasini oshirish
maqsadida yangilanishlar sonini kuzatish mumkin.